Geen subsidie voor Amsterdam

De verbazing was groot in het Amsterdamse stadhuis toen een groot deel van het Europese Parlement had aangekondigd de subsidie voor de Amsterdams haven van het prioriteitenlijstje te schrappen. Rotterdam, Antwerpen en Hamburg zijn belangrijker dan Amsterdam en je hoeft slechts de kaart van Europa er bij te pakken om te snappen waarom. In de Amsterdamse raadskamer hangt misschien nog een wat ouder exemplaar waarop het Noordzeekanaal nog het Wycker Meer heet en tegen de tuinen van Watervliet en Ackrendam aanklotst, anders kan je die verbazing niet uitleggen.

Op 1 november 1876 opende Koning Willem III het Noordzeekanaal, waar zestien jaar aan was gegraven, met de hand en dat er voor zorgde dat het ommetje over de Zuiderzee niet meer nodig was voor de grote Europese vrachtvaart. Mooie sluizen, waar je nog steeds met behoorlijke bootjes doorheen kan en jarenlang trots de grootste sluizen van Europa genoemd mochten worden, scheiden de Noordzee van het Noordzeekanaal. Nog steeds is het een druk bevaren route voor boten tot een bepaalde diepgang.

Nederland in 2040

Het Centraal Plan Buro heeft een plan gemaakt voor de toekomst en het The Netherlands of 2040 genoemd. Dat is nog eens vooruit kijken. Meestal zijn onze beleidsmakers slechts bezig met het beleid van een jaar of vier, omdat ze het resultaat wel zelf willen meemaken, maar nu gaan we ineens een jaar of dertig in de toekomst kijken. Moment voor een kritische blik lijkt me, want als je het traject nu fout inschat zit je er over veertig jaar wel heel erg ver naast. Zo werkt dat nou eenmaal. De Amsterdamse haven zal in ieder geval niet blij zijn met het Europese plannetje en gaat de komende jaren ongetwijfeld flink dwars liggen, ook al is het nog zo duidelijk dat Amsterdam het als grote Europese haven niet gaat worden. Doorvaren heren.

Grote stad

In het CPB rapport  http://www.nl2040.nl/index.htm staat onder andere bij hoofdstuk, “het voorbereiden op de toekomst, artikel MM1. Metropolitan Markets (Vestigingsklimaat)”, het volgende; “Grote uitdaging voor Nederland in een wereld met Metropolitan Markets is de ontwikkeling van een grote, geïntegreerde stad binnen de landsgrenzen. In dit scenario zal niet elk EU-lidstaat een stad van 10 miljoen mensen bevatten. Landen die er niet in slagen om een grote stad te ontwikkelen zullen economisch achterblijven”.

Nou dat is nog al wat en dan willen ze in Amsterdam en Velsen een nieuwe zeesluis. Nadenken over de toekomst kan geen kwaad, maar als ik kijk hoe men in het verleden aan het voorspellen is geweest, is dat niet erg hoopvol. Een veel grotere puinhoop kan het in Europa niet worden en we zijn van één van de rijkste landen van Europa op weg naar de middenmoot, zo niet lager.

Dicht scheppen

Omdat we volgens het rapport een grote stad moeten gaan ontwikkelen kunnen we misschien het één en ander combineren. Amsterdam wordt niet een grote haven en Rotterdam wel en Amsterdam is niet alleen de hoofdstad maar ook de meest aansprekende stad van het land. Het Noordzeekanaal zal een hindernis blijven voor de scheepvaart en Amsterdam lastig te bereiken en het is zeer de vraag of een grotere zeesluis daar iets aan gaat veranderen. Omdat het Planburo een visie tot 2040 loslaat, mag ik er best ééntje maken tot 2070 dunkt me. OK, het is gewaagd maar als ooit, met reden, het Noordzeekanaal werd gegraven kun je het natuurlijk ook, met reden, weer dicht scheppen, Gedeeltelijk zou ik zeggen, want we blijven wel er nog een beetje varen. Maken we een mooie zeehaven bij IJmuiden en een snelle weg-en treinverbinding naar Amsterdam. Geen nieuwe zeesluis, maar genoeg werkgelegenheid lijkt me, Amsterdam City Airport er bij, Wycker Meer weer terug en de olieopslag en zware industrie verplaatsen naar Rotterdam. Iedereen gelukkig. Amsterdam wordt een stad van twee miljoen inwoners of meer met een mooie skyline, een mooi centrum, mooie musea, mooie grachten, mooie redlight district, mooie mensen en een mooie club, kortom een mooie stad. Misschien krijgen ze daar wel subsidie voor uit Brussel. Er is wat fantasie voor nodig en er valt nog wel het één en ander te regelen, maar het is ook maar een ideetje en het CPB is zelf begonnen.